Functiemenging op bedrijventerreinen

Functiemenging mogelijk met Omgevingswet

Bedrijventerreinen hebben vaak een goede ontsluiting, vlakbij het centrum. Een perfecte locatie voor inbreiding zou je zeggen. Maar waarom is dat nog niet eerder bedacht?

Dat komt door de generalisatie van milieucategorieën op bedrijventerreinen. Alle bedrijventerreinen hebben een milieucategorie per gebied. Deze categorie zegt iets over de overlast die bedrijven geven. Denk hierbij aan geur, geluid of stank. Door overlast kun je bedrijvigheid niet mengen met andere functies. Veel van deze bedrijventerreinen krijgen een hoge milieucategorie wat betekent dat zij overlast veroorzaken. Als je kijkt naar wat de bedrijven met een hoge milieucategorie daadwerkelijk voor overlast veroorzaken, is dit in de praktijk vaak een lagere categorie dan is opgelegd. Met de Omgevingswet wordt functiemenging op bedrijventerreinen gemakkelijker.
Want in de Omgevingswet staat lokaal maatwerk voorop. Hierdoor wordt minder gekeken naar de milieucategorie van het bedrijventerrein als geheel, maar wordt gekeken naar de milieucategorie per bedrijf. 

Belangrijke uitgangspunten van de Omgevingswet:

• Inzichtelijk omgevingsrecht: inzichtelijk en eenvoudig gebruik van de regels.
• Leefomgeving centraal: fysieke leefomgeving staat centraal.
• Ruimte voor lokaal maatwerk: gemeenten kunnen op kleinere schaal meer bepalen.
• Snellere besluitvorming: het proces verloopt sneller.

Waarom functiemenging?

Functiemenging zorgt voor verbetering van de leefbaarheid. Want meer mensen komen op verschillende momenten in het gebied. Daarnaast kan functiemenging ruimte besparen, zodat groen meer ruimte kan krijgen op de bedrijventerreinen, of er kwalitatief goede openbare ruimtes gecreëerd kunnen worden. Essentieel is dan wel welke functies gemengd worden, en hoe. De functies moeten elkaar versterken, en geen overlast veroorzaken.

Functiemenging op verschillende schaalniveaus

Functies kunnen worden gemengd op gebouw-, straat- of blokniveau. Op gebouwniveau worden functies gestapeld. Denk aan bedrijvigheid aan de straat, kantoren erboven en wonen als toplaag. Hiermee wordt  differentiatie in een gebouw gecreëerd, waarbij op verschillende momenten activiteit aanwezig is. Functiemenging op straat- of blokniveau geeft een gevarieerd straatbeeld. Hier zitten functies naast elkaar. 

Zoneren: ruis, reuring en rust

Door functiemenging op een functionele manier toe te passen, is een raamwerk een belangrijk onderdeel in het proces. Niet alle functies kunnen met elkaar worden verweven. Met een raamwerk worden verschillende zones gecreëerd, met ieder een andere mate van activiteit. Deze zones worden de ruis, reuring, rust en gescheiden zones genoemd. Door deze zones op de juiste manier in het gebied te plaatsen, wordt de ruimte efficiënt ingericht. Zo wordt overlast voorkomen, en heeft elk gebied zijn eigen charme. 

Reuringzone
Hier is sprake van een hoogstedelijk gebied met veel voorzieningen. Deze voorzieningen zijn complementair aan elkaar, zodat er op elk moment van de dag activiteit is op straat. Deze zone heeft een goede ligging t.o.v. de ontsluiting en het stadscentrum, zodat het gebied gemakkelijk te bereiken is, en waar veel ontmoetingen plaatsvinden. In deze reuringzone kan functiemenging op gebouw- of straat- / blokniveau worden toegepast.
Voorzieningen in de reuringzone zijn supermarkten, hotels, autogarages, showrooms, retail, sportscholen, cafés, discotheken en woningen, waarbij bewoners aangetrokken worden door de voorzieningen in deze zone. 

Ruiszone
Deze heeft een goede ligging t.o.v. hoofdwegen. In deze zone vinden veel bewegingen plaats. Hier vind je dan ook de grotere transportbedrijven. Deze zone kan goed worden gecombineerd met Park+Ride hubs en andere, grotere bedrijvigheid. 

Rustzone
In dit gebied wordt gefocust op wonen, groen en kantoorruimtes. Ook autogarages, ateliers en drukkerijen kunnen zich hier vestigen. Deze zone is ingericht op een rustig woonmilieu en bevindt zich niet aan de hoofdontsluiting, maar aan de smallere straten voor bestemmingsverkeer. De gescheiden zone bevat bedrijvigheid waar geen functiemenging mogelijk is. Daarom veroorzaken deze bedrijven geen overlast aan de andere zones. 

Oplossing door efficiënt ruimtegebruik

Functiemenging op bedrijventerreinen biedt mogelijkheden voor inbreiding in de stad. Hierdoor wordt een oplossing geboden voor de woningnood, én tegelijkertijd wordt de leefbaarheid van deze gebieden verbeterd. Door meer sociale veiligheid, ruimte voor groen en nieuwe functies wordt een nieuw woon-, werk- en recreatiegebied in de stad gecreëerd. 

Auteur: Pleun Dano, BRO