Een nieuwe generatie hotels: klein maar fijn!

Nog steeds worden ook kleinere (max. 30 kamers), veelal zelfstandige, hotels geopend. Vaak met een bijzonder thema, inrichting en vormgeving. Ook kleinschalige hotels kunnen rendabel zijn, omdat het verdienmodel vaak breder is. Bijvoorbeeld door combinaties met een bar, restaurant, zalenverhuur of andere activiteiten. Wat zijn de meest voorkomende thema’s, voorbeelden, toekomstperspectief en belangrijke voorwaarden voor succes? En wat is de relevantie voor de lokale economie, samenleving en het gemeentelijk beleid?

Ontwikkeling

Meest voorkomende thema’s van nieuwe, kleine hotelformules in de markt:

1. Boutique style: stijlvol, authentiek, kunstzinnig en intiem
2. Erfgoed: monumentale panden en inrichting, verbeelding lokale geschiedenis
3. Rust en bezinning: ontspanning, comfort, aandacht en zingeving
4. Lifestyle: gekoppeld aan specifieke behoefte of levenswijze en soms het uithangbord voor merken
5. Budget hostels

Een aantal voorbeelden:

• Hotel 717 in Amsterdam. Naar verluidt het oudste boetiekhotel van Nederland, met 23 uniek ingerichte kamers. Bijzonder is de zeer uitgebreide ontbijtkaart van hoog culinair niveau. Je kan je roerei zelfs laten beleggen met bladgoud of kaviaar…
• Nidum Boetiekhotel in Grave. Met 6 design suites van verschillende ontwerpers in een voormalig arsenaal. Tevens restaurant Ovum en inspiratiecentrum van diverse aanbieders van high end lifestyle en woninginrichting.
• Hotel Ryder in Vught. In het hoofdgebouw van het voormalige Fort Isabella. Totaal 30 kamers, lounge en bar, met veel aandacht voor cultuurhistorie, luxe en sfeer.
• Eglizen Boetiek Hotel in Hoofdplaat. Gevestigd in een voormalige kerk. 'Ervaar de hemel op aarde' met vier bijzonder ingerichte, comfortabele kamers met authentieke elementen. Bijzondere aandacht voor de historische lokale betekenis van de kerk, welzijn en bezinning. Tevens yoga retreats.
• Pillows Luxury Boutique Hotel Aan De IJssel in Deventer. Gevestigd in een Rijksmonument met 29 kamers. Bijzonder is het prachtige uitzicht op de skyline van de stad. Tevens restaurant, vergaderzalen en officiële trouwlocatie.
• Boutiquehotel LUTTIK is gevestigd in een andere fraaie binnenstad: Alkmaar. De zes kamers hebben een tafel om aan te werken of (bezorg)maaltijd te consumeren. Het hotel maakt deel uit van een concept inclusief coffeebar en conceptstore, waar je ook meubilair uit de hotelkamers kan kopen.
• Hotel Piet Hein Eek in Eindhoven. Heeft 13 verschillende kamers, van basic tot luxe. Het maakt deel uit van een bijzondere combinatie van werkplaats, showroom, winkel en restaurant van de wereldvermaarde ontwerper Piet Hein Eek.
• Maison ELLE in Amsterdam met 31 kamers. Biedt de Franse 'Art of Living'. Het concept is verbonden aan het gelijknamige lifestyle & fashion platform en magazine.
• In Rotterdam-Crooswijk bestaan concrete plannen voor een Koffiehotel van Man Met Bril Koffie. Met 20 kamers en gecombineerd met een koffiebranderij, koffiebar, restaurant, cursussen en een terras. Een prachtig idee: Nederlanders drinken samen 18,6 miljard kopjes koffie per jaar….  Dat is lekker wakker worden!

Toekomstperspectief en voorwaarden

Het zal duidelijk zijn: met vijf hotelkamers is een zelfstandige bedrijfsexploitatie vrijwel onmogelijk. Voor een economisch duurzame exploitatie zijn vaak combinaties met andere activiteiten noodzakelijk: een bar-restaurant, winkel, zaalverhuur, retraites, terras, noem maar op. Elk hotel maakt hierin uiteraard haar eigen keuzes. Er bestaat geen toverformule voor kleine hotels met toekomstperspectief, maar we kunnen wel essentiële voorwaarden schetsen:

• een sterk en aansprekend thema
• bijzondere vormgeving, inrichting en sfeer, aansluitend aan thema en consequent doorgevoerd
• passende locatie
• een kloppend verhaal: vorm, inhoud en mentaliteit, in exploitatie en benadering gasten, moeten op elkaar aansluiten
• koppeling met andere functies en activiteiten
• proactieve marktbenadering (media), genereren free publicity
• stimuleren herhalingsbezoek, mond-tot-mond reclame
• samenwerking met lokale horeca, retail, cultuur en toeristische partners

Duidelijk is dat kleine hotelformules doorgaans een heel ander verdienmodel en marktbenadering hebben dan reguliere, grotere hotels. Door hun grote zelfstandigheid, veelal niet gebonden aan ketens, bestaat veel 'speelruimte' voor een eigenzinnige, creatieve en gebiedsgerichte invulling. Samenwerking met andere ondernemers en andere lokale partners is essentieel.

Relevantie voor beleid

De ontwikkeling en effecten van kleine hotelformules is heel anders dan van grotere, reguliere hotels:

• Veelal gericht op bestaand vastgoed, binnen of buiten het stedelijk gebied.
• Zelfstandige ondernemers, geen ontwikkelaars of hotelketens, met vaak een grote lokale betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel.
• De financiering bestaat veelal uit een combinatie van eigen middelen, bancair en bijvoorbeeld crowdfunding.
• Gasten zijn in hoge mate gericht op andere functies in de omgeving.
• Ze kunnen door hun uniciteit sterk beeldbepalend zijn voor gebieden.

Juist bijzondere, kleinschalige hotels kunnen het onderscheidende, gastvrije karakter van centra en andere gebiedstypen enorm versterken. Met veel profijt voor de lokale economie en maatschappij. De borging in het omgevingsplan vergt wel bijzondere aandacht: wat is de hoofdfunctie(s), welke activiteiten zijn ondersteunend of ondergeschikt? De ontwikkeling vergt een actieve betrokkenheid van de gemeente (omgevingsplan, vergunningen, buitenruimte), vanuit een positieve grondhouding, en waar nodig kritisch. Geheel in de geest van de nieuwe Omgevingswet.

Conclusie

Kleine hotels kunnen gebieden op bijzondere wijze versterken en nieuwe bezoekers trekken. Onmiskenbaar een verrijking voor de overnachtingsmarkt!