Beleidshuis: stevige fundering, dragende muren

Het beleidshuis uit de Omgevingswet bestaat uit de omgevingsvisie en programma’s voor thema’s en gebieden. Maar voor gemeenten is het beleidshuis veel meer dan dat: het omvat alle gemeentelijke beleidsdocumenten. Dus ook beleid dat formeel geen programma is.

Zonder samenhang in beleid lopen projecten vast

Samenhangend beleid is belangrijk. Bijvoorbeeld omdat dit helpt om straks onder de Omgevingswet snel een besluit te kunnen nemen over een aanvraag omgevingsvergunning. Daarnaast zijn er nog vele andere redenen voor het zorgdragen voor een goede samenhang. Want door stapeling van ambities of tegenstrijdigheden in beleid, lopen projecten in de praktijk vaak vast.

Belangrijke vraag is: hoe kom je tot samenhangend beleid? Heb je daarvoor een vaste structuur van het beleidshuis nodig, dragende muren? Of gaat het met name om het maken van goede werkafspraken, een stevige fundering? Of allebei? Het besef van de noodzaak van integraal werken is er, zo merken wij. Maar hoe doe je dat en hoe hou je daaraan vast in de waan van de dag? BRO helpt gemeenten hierbij.

Naar een intaketafel voor nieuw beleid

Het is in elk geval belangrijk dat ambtelijke deskundigen elkaar kennen en weten wie wat doet. Vanaf de start van een nieuw beleidstraject moeten de juiste specialisten aan tafel zitten. Het oprichten van een intaketafel voor nieuw beleid helpt hier goed bij. Vergelijkbaar met de intaketafel voor initiatieven uit de samenleving. Ook de rol van management en bestuur is belangrijk. De indeling naar thematische portefeuilles in de colleges van B&W werkt vaak niet mee. Het besef moet landen dat het maken van integraal beleid extra tijd kost. Maar dat dit in de praktijk grote voordelen oplevert. Een praktisch hulpmiddel is het ontwikkelen van een vaste opzet voor beleidsdocumenten. En het bij de start altijd evalueren van het oude beleid.

Naar een vaste structuur voor het beleidshuis?

Dit zijn voorbeelden van ingrediënten voor een stevige fundering van het beleidshuis. Is het daarnaast ook noodzakelijk dat het beleidshuis een vaste structuur heeft? Jazeker! Voorkom wel dat dit leidt tot extra beleid of extra overleg. Denk bij dragende muren aan een structurering van beleid rondom thema’s uit de omgevingsvisie, of per afdeling / dienst of naar detailniveau (strategisch, tactisch en operationeel beleid). Benoem vervolgens per 'dragende muur' een verantwoordelijke.

Nadenken over de rol van het programma in het beleidshuis

Daarnaast is het, in relatie tot het beleidshuis binnen de Omgevingswet, natuurlijk een belangrijke vraag of jouw gemeente wil werken met programma’s. En welke beleidsdocumenten binnen dat beleidshuis dan die 'programmastatus' krijgen. Dit geldt alleen voor beleid voor de fysieke leefomgeving. Maar of je nieuw beleid als programma opstelt, of bestaand beleid die status wilt geven, hangt ook af van antwoorden op andere vragen. Zoals: moet beleidsdocument zichtbaar zijn in het DSO? Is het een uitwerking van een hoofdlijn van de omgevingsvisie? Is mogelijk plan-mer-plicht aan de orde? Wil je het koppelen aan het omgevingsplan? Ook hierover denken we graag mee. Met als doel: een samenhangend beleidshuis, toegesneden op de praktijk van de gemeente, met een stevige fundering én dragende muren.