Woonzorgvisie: bouwstenen voor stevig beleidshuis

Meerwaarde van de woonzorgvisie

Traditionele woonvisies richten zich voornamelijk op regulier wonen. Daarbij ligt de focus op het aantal benodigde woningen en de wensen van verschillende doelgroepen. Door de vergrijzing en het beleid dat erop gericht is mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, groeit echter de vraag naar woningen met zorg aan huis. Dit kan variëren van lichte ondersteuning tot permanent begeleid wonen in een verzorgingstehuis. In het programma Wonen en Zorg krijgen deze verschillende woonvormen, naast regulier wonen, een centrale plek.

Passend binnen Omgevingswet

De toevoeging van zorgwoningen zorgt ervoor dat het programma Wonen en Zorg zowel het fysieke (ruimtelijke) als het sociale domein raakt. Waar eerdere woonvisies zich vooral op het fysieke domein richtten, biedt dit programma een integrale aanpak die past binnen de nieuwe Omgevingswet. Hierin wordt gezondheid een steeds belangrijker thema binnen het ruimtelijk beleid.

“Breng de juiste elementen uit sociaal én ruimtelijk domein samen.”

Domeinen verbinden

Deze integrale benadering heeft een duidelijke meerwaarde. Beleidsdocumenten zijn immers niet puur ruimtelijk of sociaal van aard. Thema's binnen het sociale domein kunnen ook een ruimtelijke component hebben, en ruimtelijke maatregelen kunnen bijdragen aan de sociale cohesie. Het is dus van belang om deze domeinen te verbinden in een gezamenlijk beleid.

Bouw een goed beleidshuis

De samenhang tussen het sociale en fysieke domein is niet alleen belangrijk voor het programma Wonen en Zorg, maar ook voor andere beleidsdocumenten. Het opstellen van een goed gestructureerd beleidshuis helpt hierbij. De Omgevingswet biedt al een duidelijke richting voor de structuur van het fysieke domein. Hoewel het sociaal domein zo’n vaste structuur nog niet heeft, kan het op dezelfde manier worden ingericht:

• Strategisch niveau: in de bovenste laag van het beleidshuis bevinden zich de gemeentelijke visies voor het fysieke domein (de omgevingsvisie) en het sociale domein. Soms is er ook een overkoepelende visie. Deze visies bevatten strategische richtlijnen en zijn dynamisch, wat betekent dat ze aangepast kunnen worden wanneer nodig.
• Tactisch niveau: op dit niveau bevinden zich de programma's, waaronder het programma Wonen en Zorg. Dit programma vertaalt de visie naar concrete beleidsvoornemens. De hoofdlijnen uit deze programma's kunnen, indien gewenst, via een actualisatie worden opgenomen in de omgevingsvisie.
• Operationeel niveau: onder de programma's hangen de plannen, die bevatten uitspraken op uitvoerend niveau.

Door het beleidshuis goed op te bouwen, plaats je beleidsuitspraken op het juiste niveau en borg je de integratie tussen verschillende domeinen. Dit zorgt ervoor dat het programma Wonen en Zorg de juiste elementen uit zowel het sociaal als het ruimtelijk domein samenbrengt.